Historia rajstop – jak powstały te modne dodatki?
Dziś większość z nas nie wyobraża sobie stylizacji bez rajstop i pończoch. Zakładamy je w chłodniejsze dni, gdy planujemy nosić spódniczkę, sukienkę lub szorty. Niektóre z nas nie mogą odsłaniać nóg w pracy nawet w środku upalnego lata. Z myślą o nich zaprojektowano cienkie rajstopy przypominające mgiełkę. Wybieramy cieliste wyroby pończosznicze, aby zatuszować brak opalenizny. Z kolei czarne i matowe pozwalają nam optycznie wydłużyć nogi. Jak kształtowała się historia rajstop na przestrzeni wieków?
Pierwsze zakolanówki powstały w starożytności
Udokumentowano, że już w starożytnej Grecji kobiety zakładały długie skarpety. Stanowiły one odpowiednik dzisiejszych zakolanówek. Nie miały jednak modowego charakteru, lecz przyświecał im praktyczny aspekt. Służyły bowiem do prac domowych.
Jedwabne pończochy chętnie noszone przez władców i arystokrację
Wbrew pozorom wyroby pończosznicze nie zostały opracowane dla kobiet. Jako pierwsi nosili je mężczyźni. W XVI wieku panowała moda na eksponowanie umięśnionych łydek. Panowie z wyższych sfer nosili wówczas nogawice, które można porównać do współczesnych pończoch do pasa. Szyto je z materiałów premium takich jak jedwab, sukno i aksamit. Pończochy były wówczas dostępne dla najbogatszych. Z ich noszenia słynął Ludwik XIV, który sam uważał siebie za Króla Słońce. Królowie Anglii zaś otrzymywali jedwabne pończochy w prezencie. Pierwszą kobietą, która przywdziała je na swoje nogi, była Elżbieta I. Aby arystokracja nie marzła w chłodne dni, pończochy podszywano skórą lub futrem.
Rewolucja francuska sprawiła, że bogaci mężczyźni na chwilę porzucili luksusowe pończochy. Wyżej od modnego wizerunku cenili bowiem własne życie. Nie chcieli go utracić, manifestując swoją zamożność przed rozwścieczonym ludem.
Mogłoby się wydawać, że w XIX-wiecznej Polsce, gdzie panował spory konserwatyzm obyczajowy, mężczyźni nie będą nosili pończoch. Nic bardziej mylnego, te doskonale przyjęły się wśród panów. Przy czym arystokraci mogli pozwolić sobie na jedwabne pończochy, a chłopi na niciane.
Damskie pończochy po I wojnie światowej
Po I wojnie światowej nastąpiły spore zmiany społeczno-obyczajowe. Kobiety zaczęły domagać się większych praw i swobód. Chciały aktywnie uczestniczyć w życiu politycznym i kształcić się na uniwersytetach. Zrezygnowały też ze spódnic maxi, więc zaczęły potrzebować pończoch. Jedwabne jednak stanowiły ogromny wydatek w domowym budżecie.
Amerykański koncern Du Pont w 1935 wynalazł nylon. Wspomniane włókno jest syntetyczne, powstaje wskutek obróbki ropy naftowej. Na jego korzyść przemawia jednak niska cena, wysoka trwałość i elastyczność.
Początkowo technologia produkcji pończoch pozostawiała sporo do życzenia. Z tyłu powstawał szew, który, co ciekawe, został pozytywnie przyjęty przez kobiety. Wiele z nich dorysowywało go z tyłu nóg za pomocą kredki do oczu, gdy z rynku zniknęły pończochy. Stało się tak, gdyż wybuchła II wojna światowa i cały nylon posłużył do produkcji spadochronów dla armii.
Jak powstały rajstopy?
W latach 50. XX wieku zadebiutowały rajstopy, jakie znamy z obecnych czasów. Opracowano je, aby nadążyć za damską modą, która zmieniała się bardzo dynamicznie. Panie w tym okresie zaczęły nosić minispódniczki, które wypromowała Twiggy.
Twiggy chętnie zakładała wzorzyste rajstopy wraz z zakolanówkami. Stylizację dopełniała płaskimi butami, które uchodziły za niezwykle wygodne. Ikona mody uwielbiała balerinki i mokasyny.
Co ciekawe, rajstopy chętnie nosiła też Marilyn Monroe i Liza Minelli. Ta ostatnia wypromowała kabaretki, które dotychczas kojarzono z najstarszym zawodem świata.
Rajstopy w PRL i ich słabe strony
W PRL nie nadążano za światowymi trendami. W tamtych czasach rajstopy produkowano bez dodatku lycry, z której chętnie korzystano na Zachodzie. Nic dziwnego, że wyroby pończosznicze z tego okresu tak szybko się psuły. Nie przeszkadzało to jednak mężczyznom wręczać ich paniom jako prezent z okazji Dnia Kobiet.
Modne i funkcjonalne rajstopy – co obecnie jest modne?
W latach 90., gdy opadła żelazna kurtyna, w Polsce pojawiły się rajstopy z lycrą. Mało tego, coraz więcej pań nosiło wzorzyste i kolorowe. Dziś wybór artykułów pończoszniczych jest ogromny. Można kupić rajstopy termiczne, rajstopy dla kobiet w ciąży, rajstopy zapobiegające żylakom i rajstopy antycellulitowe. A Ty jakie wybierasz dla siebie?
12.11.2024