Historia swetra – poznaj jego praktyczne, kulturowe i modowe oblicze
Gdy temperatura za oknem spada i nastaje jesień, automatycznie sięgamy po ciepły i mięsisty sweter, który zapewnia nam przyjemne otulenie. Wspomniany element garderoby towarzyszy mieszkańcom chłodniejszych regionów świata od wieków. Na przestrzeni kolejnych epok zmieniał się jego design. Początkowo sweter był prostym ubraniem, które zakładano po to, aby uchronić swoje ciało przed negatywnym wpływem niskich temperatur. Z czasem stał się symbolem stylu i sposobem, aby dać wyraz swojej bogatej osobowości. Duży wpływ na historię swetra wywarł rozwój nowych technologii. Przyjrzyj się bliżej temu fascynującemu elementowi garderoby!
Historia swetra – wszystko zaczęło się od potrzeby komfortu termicznego
Pierwszy sweter zaprojektowano już w czasach prehistorycznych i stanowił odpowiedź na potrzeby naszych dalekich przodków, którzy poszukiwali ochrony przed chłodem i wiatrem. Początkowo, ze względu na ograniczenia technologiczne, wykorzystywano skórę zwierząt i prymitywne tkaniny. W tamtych czasach nikt nie zwracał uwagi na design ubrań. Pełniły one wyłącznie funkcje praktyczne, z czasem dopiero zaczęto przykładać wagę do kwestii estetycznych. Przełom nastąpił w momencie, gdy człowiek nauczył się przędzenia wełny. Dzięki temu mógł stworzyć pierwsze dzianiny i wykonywać z nich puszyste swetry zapewniające komfort termiczny.
Do Europy wełniane dzianiny przywędrowały w średniowieczu, cieszyły się szczególną popularnością wśród mieszkańców krajów wysuniętych na północ kontynentu. Ciepłe swetry docenili Skandynawowie i Brytyjczycy, którzy borykali się z wyjątkowo trudnymi warunkami klimatycznymi.
Na szczególną uwagę zasługują swetry rybackie, które robiono ręcznie w irlandzkiej miejscowości Aran. W historii mody zapisały się za sprawą charakterystycznych wzorów i wysokiej wytrzymałości mechanicznej. Doskonale chroniły przed wiatrem i mrozem, a jednocześnie odgrywały istotną rolę w lokalnej tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Wzory, które pojawiały się na swetrach rybackich, nie były przypadkowe. Swoją symboliką nawiązywały do życia na morzu, wyznawanej religii i rodzinnych korzeni.
Jak rewolucja przemysłowa przyczyniła się do rozpowszechnienia swetrów?
Swetry przez stulecia uchodziły za towar ekskluzywny, na który mogli pozwolić sobie przedstawiciele najwyższych warstw społecznych. Wykonywano je ręcznie z wełny owczej lub pozyskiwanej od kóz kaszmirskich, co przekładało się na wysokie ceny omawianych elementów garderoby. Wyraźne zmiany w branży odzieżowej przyniosła rewolucja przemysłowa, do której doszło w XIX wieku. Pojawiły się wówczas maszyny dziewiarskie, dzięki którym można było produkować dzianiny na szeroką skalę, przez co stały się produktem dostępnym dla wszystkich.
Swetry okazały się niezwykle praktycznym i funkcjonalnym elementem garderoby, który zapewniał komfort termiczny. Wyjaśnia to, dlaczego bardzo szybko stały się popularne wśród robotników i żołnierzy. Podczas I wojny światowej nosili je członkowie armii, którzy stacjonowali w mroźnych regionach o niesprzyjającym klimacie. Początkowo swetry zakładali głównie mężczyźni, ale lata 20. XX wieku przyniosły rewolucję obyczajową, do której przyczyniła się Coco Chanel. Francuska projektantka wspierała emancypację kobiet, dlatego wprowadziła do swoich kolekcji proste i eleganckie dzianiny. Zastąpiła nimi mało praktyczne elementy garderoby, w tym m.in. gorsety i długie suknie.
Jak ewoluował sweter w XX wieku?
XX wiek to czas intensywnych przemian społeczno-obyczajowych, które znalazły swoje odzwierciedlenie w modzie i historii swetra. W latach 50. i 60. intelektualiści, na czele z Albertem Camusem i Steve`em Jobsem, nosili golfy. Swetry z zabudowanym dekoltem nie tylko chroniły szyję przed chłodem i przeziębieniem, ale też uchodziły za wyraz elegancji i dobrego smaku.
W latach 70. XX wieku królowały kolorowe swetry, które chętnie nosiła młodzież, aby wyrazić swój indywidualizm i kreatywność. Niektóre ubrania z tego okresu wręcz wpadały w neonową tonację. Lata 80. i 90. należą do przeskalowanych swetrów w jaskrawych odcieniach, które stanowiły symbol wolności i luźniejszego podejścia do mody.
Współczesne swetry są bardzo zróżnicowane pod względem fasonów, kolorów, wzorów i materiałów. Dużą popularnością cieszą się kardigany, których nie trzeba przekładać przez głowę, dlatego w ich przypadku udaje się uniknąć elektryzowania włosów. Nie brakuje również miłośników praktycznych golfów, które zastępują szalik w zimowych stylizacjach. W kolekcjach popularnych marek odzieżowych nadal pojawiają się eleganckie swetry do biura i na uczelnię.
Dominują swetry produkowane maszynowo, aczkolwiek przybywa miłośników jakości premium, którzy wybierają ręcznie robione. Współczesna moda przykłada coraz większą wagę do ekologii i zrównoważonego rozwoju. Przyczynia się to do wzrostu popularności swetrów z recyklingu i wełny organicznej.
20.01.2025